Tłuszcze w diecie

Tłuszcze pełnią wiele ważnych ról w naszym organizmie. Są głównym źródłem energii, materiałem zapasowym, spełniają funkcję ochronną, dzięki nim rozpuszczają się witaminy A,D,E i K, bogato występują w tkance nerwowej.
NNKT czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe to przede wszystkim kwasy linolowy , linolenowy, arachidonowy oraz związki należące do ich rodzin. Główna ich rola w organizmie to obniżenie cholesterolu we krwi, zapobiegają nadciśnieniu, zakrzepom, miażdżycy, są składnikami budulcowymi błon komórkowych, stanowią prekursory hormonów tkankowych prostaglandyn. Powinniśmy ich dostarczać od 3 do 10% całkowitej wartości energetycznej.

• Kwas linolowy (LA, grupa witamin F oraz grono kwasów omega-6) występuje głównie w oleju słonecznikowy oraz lnianym, w mniejszych ilościach występuje w rybach oraz tłuszczach zwierzęcych. Sprzężony, czyli CLA posiada właściwości jak LA lecz ponadto zapobiega utracie tkanki kostnej, pomocny w leczeniu osteoporozy, stosowany w kosmetykach niwelujących starzenie się skóry oraz jej nadmierne wysuszanie.

• Kwas (alfa)linolenowy (ALA, grupa witamin F, kwas omega-3), występuje w oleju lnianym, konopnym oraz sojowym, orzechach włoskich, ulega przekształceniu w organizmie na DHA oraz EPA. Ponad właściwości wynikających z należenia do NNKT kwas ten stosuje się w kosmetyce, pełni rolę w gospodarce lipidowej skóry, reguluje wydzielanie sebum, warunkuje działanie ochronne jako płaszcza lipidowego.

• Kwas arachidonowy (AA, kwas tłuszczowy omega-3, witamina F) w przyrodzie występuje w mikroalgach zielonych, algach brunatnych, mszakach czy paprotnikach .powstają z niego prostaglandyny które m.in. regulują kurczliwość naczyń krwionośnych i uczestniczą w reakcjach zapalnych, wpływa na metabolizm naskórka. 

• Kwas DHA, należy do kwasów omega-3, występuje w tłustych rybach oraz algach, zapobiega chorobie Alzheimera, łagodzi stan zapalny,pomaga spalić "złe" tłuszcze, jego niedobór zmniejsza ilość serotoniny. Jest niezbędnym składnikiem kremów brązujących, najczęściej stosuje się jego stężenie 2,5%-10%, w Polsce przyjęte jest 4,5%-5%, Im wyższe stężenie tym krem jest bardziej brązujący. Ze względu na jego niestabilność preparaty oraz kosmetyki muszą stać w chłodniejszych i mniej wilgotnych miejscach. Jeśli dojdzie do rozkładu DHA pod wpływem złego przechowywania zapach produktu staje się mocniejszy oraz bardziej nieprzyjemny, kolor produktu zmienia się na ciemniejszy. 

• Kwas EPA jest syntezowany kwasu alfa-linolenowego przez nasz organizm, kwas omega-3. Występuje w tłustych rybach i algach. 

Tłuszcze są bardzo ważne w diecie człowieka jednak musimy wybierać je z głową oraz tak samo je stosować. Warto wybierać oleje nierafinowane i możliwie z tłoczenia na zimno. Do smażenia jednak lepiej sprawdzają się oleje, które nie są tłoczone na zimno czyli te rafinowane oraz zawierające jak najwięcej kwasów nasyconych. 

Witaminy na urodę

Ostatnio nastała "moda" na używanie olejków i witamin do pielęgnacji twarzy. Jednak za nim sięgniemy po taki olejek czy kompleks witamin i olejków warto wiedzieć parę rzeczy, które ułatwią nam wybór najlepszego produktu.
Naturalne oleje aby miały jak najwięcej wartości dla naszej cery, czy całego ciała, muszą być tłoczone na zimno. Jest to warunek konieczny. Zachowują wtedy 100% swoich właściwości odżywczych i pielęgnacyjnych. Wiele olei zawiera naturalnie występujące witaminy dlatego nie trzeba ich w dużych ilościach wzbogacać witaminami, są to na przykład olej rycynowy, z pestek dyni, z kiełków pszenicy. Olejki do pielęgnacji twarzy wybierajmy wzbogacone o witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Jednak witaminy rozpuszczalne w wodzie też są cenna dla naszego organizmu, warto ich dostarczać w naturalnej postaci.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach:

• Witamina A odpowiada przede wszystkim za poprawne widzenie, wzmacnia również układ odpornościowy, bierze udział we wzroście skóry, kości czy włosów.
• Witamina E hamuje proces starzenia się komórek, działa przeciwutleniąjąco, ma działanie ochronne - niszczy wolne rodniki, najlepsze działanie wykazuje razem z witaminą A.
• Witamina D razem z wapniem zmniejsza produkcje kortyzolu (hormon stresu), odpowiada on za odkładnie się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha, jej prawidłowy poziom powoduje zwiększenie wydzielania się leptyny, odpowiada ona za wysyłanie wiadomości o sytości do mózgu.
• Witamina F pobudza regenerację naskórka, hamuje procesy starzenia, łagodzi zmiany trądzikowe, zapobiega wysychaniu skóry.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie:

• Witamina B5 wchodzi w skład koenzymu A, bierze udział w regeneracji skóry, opóźnia procesy starzenia się, zapobiega siwieniu włosów.
• Witamina B7 (H) bierze udział w syntezie cukrów, białek i kwasów tłuszczowych, wpływa to na właściwe funkcjonowanie skóry, włosów i paznokci, pomocny przy leczeniu trądziku młodzieńczego, 
• Witamina C stymuluje enzymy biorące udział w biosyntezie kolagenu, wpływa na odpowiedni skurcz naczyń krwionośnych.

Kilka słów o cukrach w żywności

Jak wiadomo cukry obecne są praktycznie wszędzie. Biorą udział w przemianach metabolicznych, pełnią rolę materiału zapasowego czy strukturalnego. Jednak ich najważniejszym znaczeniem jest dostarczanie energii.
Węglowodany występują w licznych strukturach, ryboza czy deoksyryboza są składnikami kwasów nukleinowych które budują DNA, lecz ja zajmę się ich obecnością w żywności.

Glukoza, jest jednym z najważniejszych cukrów. Występuje w owocach, miodzie oraz krwi ludzkiej, wchodzi w skład skrobii. W wyniku jej redukcji powstaje sorbitol, którym słodzi się np. gumy do żucia, jednak jego za duże dawki mają działanie przeczyszczające, przyspiesza perystaltykę jelit co nie jest korzystne dla zdrowia. Z redukcji cyklicznej formy glukozy powstaje kwas fitynowy, który występuje w roślinach jako sól - fityna. Fityna występuje w zarodkach zbóż, jest substancją przeciwżywieniową - jest nieprzyswajalna przez organizm. Dlatego stosując w swojej diecie zarodki np pszenicy czy otręby nie wolno przekraczać zalecanej dawki.

Melecytoza jest cukrem występującym w spadzi i miodzie spadziowym. Ponieważ pszczoły nie rozkładają tego cukru, miód szybciej krystalizuje. Jeśli tak nie jest, oznacza to, że producent dodał fruktozy, która utrudnia krystalizację cukrów.

Solatrioza występuje w solaninie, jest związkiem toksycznym, występuje w roślinach z rodzaju Solanum, do których należą ziemniaki. Solanina gromadzi się w zazielenionych częściach ziemniaka oraz kiełkujących. Dlatego należy starannie obierać ziemniaki, wycinać wszystkie oczka, przebarwienia oraz kiełki.

Stachioza jest to cukier występujący w roślinach strączkowych. Jest związkiem antyżywieniowym, który powoduje wzdęcia. Dlatego rośliny strączkowe (groch, fasola, soja, bob, soczewica) należy moczyć (wodę z moczenia wylać a rośliny przepłukać pod bieżącą wodą) co zmniejsza ilość cukrów w tych roślinach. Również pomocnym zabiegiem jest gotowanie osobno roślin, wylanie wody z gotowania i dodanie do potrawy.

Pektyny są to polisacharydy, stanowią jeden z głównych czynników strukturalnych w roślinach. Pektyny używane są jako środki żelujące czy stabilizatory  Uzyskuje się je z owoców cytrusowych czy jabłek. W składzie produktu mogą występować jako E440. Jeśli zobaczymy, że pektyny występują w składzie produktu, nie musimy odkładać go na półkę.

Agar również jest polisacharydem. Wegański zamiennik żelatyny, który również jest cukrem pozyskiwanym z wodorostów. Rozpuszcza się jedynie na gorąco, oziębiając się daje twardy żel.

Błonnik pokarmowy jest polisacharydem, na który składają się węglowodany oraz związki zaliczane do węglowodanów. Błonnik nie jest trawiony ani wchłaniany w przewodzie pokarmowym. Jednak jego rola jest bardzo ważna. Odpowiednie (!) ilości błonnika regulują perystaltykę jelit, obniża cholesterol, glukozę, reguluje działanie flory bakteryjnej w jelitach, absorbuje również metale ciężkie z pożywienia. Jednak przyjmowanie nieodpowiednich ilości błonnika może powodować zaparcia, również przy niektórych chorobach przewodu pokarmowego oraz przyjmowanych lekach nie należy samemu podejmować decyzji o zwiększeniu ilości błonnika w diecie.